نسل هشتم به نمایندگی PS4 و نسل نهم کنسول های خانگی به پرچمداری PS5 در یک نگاه، مرحلهٔ انتقالی مهمی را در تجربهٔ گیمینگ رقم زدند. از زمان عرضه پلیاستیشن ۴ در ۱۵ نوامبر ۲۰۱۳، که با پردازندهی هشتهستهای AMD Jaguar روانهی بازار شد و توانست با بیش از ۵۸ میلیون دستگاه فروش، جایگاه ویژهای در میان گیمرها بیابد، سونی یک جهش بزرگ در سخت افزار را برای نسل بعدی رقم زد؛ پلیاستیشن ۵ در ۱۲ نوامبر ۲۰۲۰ معرفی شد و با CPU هشتهستهای Ryzen و گرافیک سفارشی RDNA 2 با توان ۱۰.3 ترافلاپس، تقریباً نه برابر قدرت پردازشی بیشتر نسبت به PS4 ارائه کرد. در این مقاله از آی تی مگ به مقایسه PS4 و PS5 می پردازیم و ارزش خرید و شرایط اقساط آن را می خوانید:
برای اخبار روز تکنولوژی با آی تی هوم همراه باشید.
چرا مقایسه PS4 و PS5 مهم است؟
پلی استیشن ۴ (PS4)، نقطهٔ عطفی در نسل هشتم کنسول های خانگی بود و با تمرکز بر قدرت گرافیکی مناسب، رابط کاربری ساده و خدمات آنلاین ، سهم بزرگی از بازار را به خود اختصاص داد . سونی با معرفی پلی استیشن ۵ (PS5)، جهشی مهم در سخت افزار ایجاد کرد: CPU هشت هستهای بر پایهٔ معماری Ryzen و گرافیک بهتر با توان ۱۰.28 ترافلاپس، حافظهٔ GDDR6 با پهنای باند ۴۴۸ گیگابیت بر ثانیه و SSD پر سرعت NVME برای کاهش چشمگیر زمان بارگذاری . علاوه بر این، کنترلر DualSense با فیدبک لمسی و تریگرهای تطبیقی، تجربهٔ تعاملی جدیدی ارائه داد که در کنترلر DualShock4 PS4 وجود نداشت. این بهبودها در کنار پشتیبانی از رزولوشن ۴K و Ray Tracing، خدمات اشتراک بازی متنوع تر و سازگاری گسترده با بازی های نسل قبلی، PS5 را به گزینهای جذاب برای گیمرها تبدیل کرد.

در جدول زیر مشخصات پلی استیشن ۴ و پلی استیشن ۵ در بخش های مختلف بهصورت مقایسه ای آورده شده است.
ویژگی | PS4 (استاندارد) | PS5 (دیسک) |
---|---|---|
پردازنده | AMD Jaguar 8-core x86-64 @ 1.6 GHz (2.13 GHz در Pro) | AMD Zen 2 8-core x86-64 @ متغیر تا 3.5 GHz |
گرافیک & توان (TFLOPS) | AMD GCN 18 CUs @ 800 MHz → 1.84 TFLOPS | AMD RDNA 2 36 CUs @ تا 2.23 GHz → 10.28 TFLOPS |
حافظه (RAM) | 8 گیگابایت GDDR5 | 16 گیگابایت GDDR6 , 256-bit |
پهنای باند حافظه | 176 GB/s | 448 GB/s |
ذخیرهسازی داخلی | HDD 500 GB/1 TB/2 TB SATA II (3 Gb/s) | Custom 825 GB NVMe SSD PCIe 4.0: 5.5 GB/s خام (8–9 GB/s فشرده) |
درایو نوری | Blu-ray 6× CAV (حداکثر 27 MB/s)، DVD خواندنی | Ultra HD Blu-ray (100 GB)، DVD، CD خواندنی |
خروجی ویدیو | HDMI تا 1080p (Pro: 4K/HDR) | HDMI 2.1: 4K@120Hz, 8K@60Hz, VRR |
Ray Tracing | خیر (محدود به ترفندهای نرمافزاری) | بله (سختافزاری) |
سازگاری به بازی های قبلی | ندارد (فقط از طریق PS Now) | بیش از 99٪ بازیهای PS4 |
کنترلر | DualShock 4 (touchpad, light bar) | DualSense (haptic feedback, adaptive triggers, میکروفون داخلی) |
مصرف انرژی | حداکثر ~165 W (Slim)، ~310 W (Pro) | حدود 350 W (PSU داخلی) |
ابعاد (WxHxD) | 305 × 53 × 274 mm | 390 × 104 × 260 mm |
وزن | ~2.8 کیلوگرم | ~4.5 کیلوگرم |
نظر کارشناسان آی تی هوم درباره مقایسه PS4 و PS5
اگر بخواهیم قضاوتی واقع بینانه داشته باشیم، پلی استیشن ۴ همچنان برای کاربرانی که بهدنبال بازی های فراوان، قیمت اقتصادی و تجربه ای بدون دغدغه از دنیای گیمینگ هستند، انتخابی منطقی است؛ بهویژه با وجود بیش از ۷۹۰۰ عنوان بازی و قیمت کنسول بازی نسبت به نسل نهم بسیار ارزان تر است. اما پلی استیشن ۵، با افزایش حدود ۵۶۰٪ در قدرت پردازشی GPU (۱.۸۴ ترافلاپس در PS4 مقابل ۱۰.۲۸ ترافلاپس در PS5)، رم دو برابر سریعتر، و زمان بارگذاری بازی ها که تا ۹۰٪ کاهش یافته است، تجربه ای کاملاً متفاوت و بهتر ارائه می دهد؛ به طوری که ورود به بازی دیگر نه چند ثانیه، بلکه در حد یک چشم به هم زدن اتفاق میافتد. اگر بهدنبال اجرای بازی ها در رزولوشن ۴K واقعی در تلویزیون های با کیفیت، Ray Tracing سینمایی و فیدبک های لمسی پیشرفتهی DualSense هستید و می خواهید برای چند سال آینده از بازی لذت ببرید، خرید PS5 و PS5 Pro جذاب تر است. خبر خوب این که در سایت آی تی هوم امکان خرید قسطی PS5 و PS5 Pro با شرایط ویژه فراهم شده، بنابراین بدون فشار مالی می توانید به نسل جدید گیمینگ قدم بگذارید.
PS5 | PS4 | |
مزایای هر کنسول | قدرت پردازشی بالاتر: CPU هشتهستهای AMD Zen 2 تا 3.5 گیگاهرتز و GPU سفارشی RDNA 2 با 10.28 ترافلاپس | کتابخانهٔ گسترده با بیش از 7,900 عنوان اصلی |
کنترلر DualSense | خدمات آنلاین خوب | |
پشتیبانی سختافزاری از Ray Tracing و خروجی 4K/8K | پشتیبانی از PlayStation VR برای تجربهٔ واقعیت مجازی | |
اس اس دی NVME | قابلیت Remote Play برای استریم بازیها روی دستگاههای دیگر | |
سازگاری با بیش از 99٪ بازی های PS4 و بهینهسازی خودکار آنها | ||
معایب هر کنسول | قیمت بالاتر | سرعت بارگذاری طولانی بهخاطر HDD داخلی |
ابعاد بزرگ و طراحی حجیم که فضای بیشتری اشغال میکند | رزولوشن پایه محدود به 1080p | |
فضای ذخیرهسازی داخلی محدود (825 گیگابایت خام، حدود 660 گیگابایت قابل استفاده) | کنترلر DualShock4 نسبت به PS5 | |
مصرف انرژی و تولید گرمای بیشتر نسبت به PS4 | عدم پشتیبانی از Ray Tracing | |
عدم پشتیبانی استاندارد از بازیهای PS3 و قدیمیتر بدون سرویس ابری |
در مقایسه مشخصات فنی ps4 و ps5، شاهد جهشی چشمگیر در تمام بخشهای سختافزاری هستیم. در ادامه به بررسی بیشتر هر کدام از نظر تجربه کاربری می پردازیم:
مقایسه پردازنده PS4 با PS5 و اثر آن بر تجربه کاربری
پلیاستیشن ۴ از پردازندهٔ AMD Jaguar با ۸ هسته و فرکانس پایه ۱٫۶ گیگاهرتز بهره میبرد که وقتی تعداد دشمنان یا اشیای متحرک در صحنه زیاد میشود، افت فریم و تأخیر در پاسخگویی کاملاً احساس میشود. همین هستههای Jaguar بهدلیل معماری کمبازده (low IPC) در بسیاری از بازیهای نسل هشتم نقطهٔ گلوگاه بودند و حتی گاهی تجربهٔ ۶۰ فریم را غیرممکن میکردند. اما در PS5، سونی از CPU هشتهستهای مبتنی بر AMD Zen 2 با فرکانس متغیر تا ۳٫۵ گیگاهرتز استفاده کرد که تقریباً در همهٔ لحظات گیمپلی، حس روانی و یکپارچگی دنیای بازی را به کاربر منتقل میکند، انگار جهان بازی بدون کوچکترین مکثی جریان دارد. توسعهدهندگان تأکید دارند این معماری جدید حدود چهار برابر سریعتر از Jaguar است و هم در محاسبات معمولی و هم در شبیهسازیهای فیزیکی و هوش مصنوعی، لگ عملاً حذف میشود.
سونی در معرفی رسمی نیز به همین ۸ هستهٔ Zen 2 با فرکانس ۳٫۵ گیگاهرتز اشاره کرد که نقطهٔ عطفی در توان محاسباتی کنسول هاست. جالب آنکه AMD موفق شده واحد نقطه شناور (FPU) این CPU را ۳۵٪ کوچکتر طراحی کند بدون افت عملکرد، یعنی توان بیشتری به گرافیک و SSD اختصاص یابد و بازی ها سریعتر و روان تر اجرا شوند. طبق گفتهٔ مدیران خلاقیت بازی ها، این پهنای باند اضافی سی پی یو به آن ها امکان می دهد جزئیات فیزیکی و تعداد NPC بیشتری را همزمان پردازش کنند و جهان های شلوغ تری بسازند. آزمایش های Techgage نیز عنوان می کنند هر چقدر SSD سریع باشد، بدون CPU قدرتمندِ Zen 2 باز هم در حین بازی گلوگاه ایجاد می شود؛ یعنی فرکانس بالاتر و معماری بهینه، اساس تمام برتری های محسوس در PS5 است.
مقایسه گرافیک PS4 با PS5: توان ترافلاپ
در پلی استیشن ۴، واحد گرافیکی (GPU) شامل ۱۸ واحد محاسباتی (CUs) با فرکانس ۸۰۰ مگاهرتز است که بهطور نظری توان پردازشی ۱.۸۴ ترافلاپس را ارائه می دهد . این سطح از قدرت گرافیکی در عمل شبیه به کارت های میان ردهی کامپیوترهای سال ۲۰۱۲ بود و باوجود توانایی اجرای بازیها در ۱۰۸۰p با نرخ حدود ۳۰ فریم بر ثانیه، در صحنههای شلوغ افت فریم و ناپدید شدن جزئیات (texture pop-in) کاملاً محسوس بود.(منبع) اما در PS5، سونی از GPU مبتنی بر معماری RDNA 2 با ۳۶ CUs و فرکانس متغیر تا ۲.۲۳ گیگاهرتز استفاده کرده که توان خام ۱۰.۲۸ ترافلاپس را در اختیار می گذارد. این ترکیب سخت افزاری تقریباً معادل قدرت گرافیکی کارت Radeon RX 5700 در دنیای PC است و باعث می شود بازی ها در وضوح ۴K و نرخ ثابت ۶۰ فریم اجرا شوند
پشتیبانی سخت افزاری از Ray Tracing و موتور صوتی سه بعدی Tempest، جزئیات روشنایی، سایه ها و بازتاب ها را چنان واقعی می کند که محیط بازی جان می گیرد و هر برگ درخت یا قطره آب روی زمین به چشم کاربر می آید. به خصوص در صحنه های شلوغ، لگ بازی نزدیک به صفر است و تجربه بسیار بهتری در مقایسه با PS4 دارد.
مقایسه رم و فضای ذخیره سازی
در PS4 با ۸ گیگابایت حافظهی GDDR5 مشترک میان پردازنده و گرافیک، وقتی چندین شخصیت و بافت سنگین همزمان بارگذاری میشود، کاربران گاهی افت فریم و مکث های کوتاه را می بینند. اس اس دی 2.5 اینچی یا هارد PS4 با نرخ خواندن حدود ۵۰–۱۰۰ مگابایتبرثانیه باعث نمایش صفحه های لودینگ ۱۰ تا ۲۰ ثانیه ای در لود بازی هایی محبوبی مثل کراش دارند که احساس قطع جریان بازی را منتقل می کند. اما PS5 با ۱۶ گیگابایت حافظهی GDDR6 و پهنای باند ۴۴۸ گیگابایت بر ثانیه، مثل اجرای بازی روی کامپیوتر یا لپ تاپ، توانایی بارگذاری سریع بافت ها و صحنه های شلوغ را بدون کوچکترین گلوگاه دارد.
هر چند استفاده از SSD سفارشی ۸۲۵ گیگابایتی با سرعت خام ۵.۵ گیگابایتبرثانیه (و تا ۸–۹ گیگابایتبرثانیه پس از فشردهسازی) زمان لودینگ را به ۱–۲ ثانیه کاهش میدهد. اما همین کم بودن فضای ذخیره سازی نسبت به PS4 به نقطه ضعفی برای PS5 تبدیل شده است.
مقایسه تجربه تصویری PS4 با PS5
تجربه ی بصری در PS4 عمدتاً روی رزولوشن ۱۰۸۰p و HDR متکی است که در محیط های تاریک یا پرجزئیات گاهی بهصورت بافت های تخت و مات نمایش داده می شود. اما در PS5 با خروجی 4K@120fps و HDR پیشرفته همراه Ray Tracing سختافزاری، نور چراغ ها روی سطح خیس خیابان مثل واقعیت می درخشد و سایه ها با عمق و دقت سینمایی نشان داده می شوند. فریمریت پایدار ۶۰fps یا 120fps در PS5 باعث میشود حتی در صحنه های شلوغ نبرد، تصویر بدون هیچ لگ یا پارگی اجرا شود، در حالی که PS4 در این لحظات گاهی زیر ۳۰fps نمایش می دهد و حرکت ها کند هستند.

مقایسه کنترلرها و جهش خیره کننده PS5
کنترلر DualSense در لحظه ای که آن را در دست می گیرید، بهخاطر طراحی ارگونومیک و دسته های بلندتر، گویی کاملاً برای کف دستان شما ساخته شده است و احساس راحتی را منتقل میکند، در حالی که DualShock4 با سطح صافتر جای استراحت انگشتان را کمتر فراهم میکند. وقتی در بازی Astro’s Playroom قطرات باران به زمین می خورد، لرزش های دقیق و موضعی را در نقاط مختلف کنترلر احساس می کنید؛ این همان تفاوت هپتیک های دوگانه با موتورهای قدیمی ویبره است که شما را در دل بازی قرار می دهد.

کشیدن تریگرهای تطبیقی (adaptive triggers) مثل واقعی سازی مقاومت یک ترمز یا کشیدن کمان عمل می کند و هر بار که آن را فشار می دهید، وزن و کنترل آن را زیر انگشتانتان حس می کنید، چیزی که تجربه ی دیجیتال گذشته از آن بیبهره بود. میکروفون داخلی و بلندگوی قرار گرفته درون کنترلر، صدای گپ ها یا زمزمه شخصیت ها را مستقیم به گوش شما میرساند و دیگر نیازی به هدست جداگانه برای شنیدن جزئیات محیطی نیست . در بازی هایی مثل Gran Turismo 7، سنسور حرکتی DualSense هر تکان مچ دست را به فرمان مجازی تبدیل می کند و حس کنترل خودرو را طبیعی تر از گذشته می کند. با این همه قابلیت، DualSense میانگین عمر باتری ۹ تا ۱۰ ساعت را ارائه می دهد، اگرچه هشدار باتری کم تقریباً پس از شش ساعت نمایان میشود . در مجموع، DualSense تعاملات ساده ی دکمه ای را به تجربه هایی ملموس تبدیل کرده، طوری که انگار دنیای مجازی زیر انگشتان شما نفس می کشد و به لمس شما پاسخ میدهد.
مقایسه کتابخانه بازیها و تاثیر آنها بر تجربه کاربری
کتابخانهٔ بازیهای PS4 با تقریباً ۷٬۹۰۰ عنوان متنوع شامل بازی های انحصاری، آثار مستقل کوچک، ژانر های مختلف و بازی های واقعیت مجازی (PS VR) این امکان را به کاربر میدهد که از هر سبکی لذت ببرد و همیشه گزینه های جدیدی برای تجربه داشته باشد. در مقابل، PS5 بازی های کمتری دارد که هرچند کیفیت بسیاری از آنها بالا و با بهره گیری از ویژگی های نسل نهم طراحی شده، اما از نظر کمّی هنوز به PS4 نرسیده است. نقطهٔ قوت بزرگ PS5 اما سازگاری با بیشتر بازی های PS4 است که بدون نیاز به خرید دوباره، تمام کتابخانهٔ گذشته را با بارگذاری تقریباً لحظهای و بهینهسازی خودکار در اختیار قرار می دهد. البته با توجه به کپی خور کردن کنسول ها در ایران، خطرات بن شدن PS4 در مقایسه با PS5 کمتر است و هزینه تهیه بازی ها به شدت نسبت به PS5 پایین تر است.

از نظر دسترسی و تنوع بازی ها، PS4 و نسخه های مختلف پلیاستیشن ۵ اسلیم (PS5 Slim) تفاوت های قابل توجهی دارند. نسخهی دیجیتال PS5 Slim فقط از بازی های دیجیتال پشتیبانی می کند و امکان استفاده از دیسک های فیزیکی بازی را ندارد، در حالی که PS5 Slim دیسک خور، علاوه بر بازی های دیجیتال، از دیسک های فیزیکی نیز پشتیبانی می کند. این تفاوت به کاربران اجازه می دهد تا در نسخه ی دیسک خور از بازی های فیزیکی PS4 نیز استفاده کنند، در حالی که در نسخه ی دیجیتال، تنها بازی های دیجیتال PS4 قابل اجرا هستند.
کلام آخر
در مقایسه PS4 و PS5 با در نظر گرفتن تمام جهش های سخت افزاری و تجربه ای که هر کنسول برای کاربران می سازد، اگر بهدنبال بالاترین کیفیت گرافیکی، بارگذاری تقریباً بی درنگ و امکانات خلاقانه مانند فیدبک لمسی و ریتریسینگ سخت افزاری هستید، پلیاستیشن ۵ بیشک گزینهٔ برتر است. برای خرید قسطی ps5 معطل نمانید و همین الان با کارشناسان آی تی هوم تماس بگیرید. اما اگر بودجهٔ محدود دارید و عمدتاً از بازی های نسل هشتم لذت می برید، پلی استیشن ۴ با مخزن بازی غنی و قیمت ارزان تر، همچنان ارزش خرید بالایی دارد.